ปัญหาสุขภาพเท้าของลูกน้อยที่พ่อแม่ต้องใส่ใจ สังเกตได้ไม่ยาก

โดย Besson Joujou Thailand

การดูแลสุขภาพของลูกน้อยไม่ใช่แค่เรื่องของโภชนาการหรือการนอนหลับเท่านั้น แต่ “สุขภาพเท้า” ก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม เพราะเท้าเป็นจุดเริ่มต้นของการเคลื่อนไหว เดิน วิ่ง และพัฒนาการทางกายภาพในระยะยาว

หลายครอบครัวอาจไม่ทันได้สังเกตว่า ลูกกำลังมี “ปัญหาเกี่ยวกับเท้า” ที่อาจส่งผลต่อการเจริญเติบโต โครงสร้างกระดูก และการทรงตัวในอนาคต บางภาวะเกิดขึ้นตั้งแต่แรกเกิด บางอย่างค่อยๆ พัฒนาเมื่อเริ่มเดินหรือวิ่ง

วันนี้ขอพาคุณพ่อคุณแม่มารู้จักกับ 4 ปัญหาสุขภาพเท้าที่พบบ่อยในเด็กเล็ก พร้อมวิธีสังเกต และคำแนะนำในการดูแลอย่างถูกต้อง

1. เท้าแบน (Flat Feet)

ลักษณะ : ภาวะเท้าแบนคือสภาพที่ฝ่าเท้าไม่มีส่วนเว้าโค้งตามธรรมชาติ เด็กที่มีเท้าแบนเวลายืนจะเห็นได้ว่าทั้งฝ่าเท้าแนบกับพื้นทั้งหมด ไม่มีอุ้งเท้ายกตัวขึ้น

สาเหตุ :

– พัฒนาการของกล้ามเนื้อและกระดูกยังไม่สมบูรณ์

– กรรมพันธุ์

– น้ำหนักตัวมาก

ผลกระทบ :

– เดินหรือวิ่งได้นานๆ แล้วเมื่อย

– ปวดเท้าหรือขา

– เดินผิดท่า

วิธีสังเกต :

– ให้ลูกยืนเท้าเปล่าบนพื้นแข็ง แล้วสังเกตว่ามีอุ้งเท้าหรือไม่

– สังเกตว่าลูกบ่นเมื่อยเท้าบ่อยไหมเมื่อเดินหรือวิ่ง

แนวทางการดูแล :

– หากลูกยังเล็ก (อายุน้อยกว่า 6 ขวบ) อาจเฝ้าสังเกตเป็นระยะ

– เลือกรองเท้าพื้นนุ่ม มีแผ่นซัพพอร์ตอุ้งเท้า

– หากเด็กโตแล้วยังมีอาการ หรือบ่นปวดเท้าควรพาไปพบผู้เชี่ยวชาญ

2. นิ้วเท้าเอียง (Hallux Valgus ในเด็ก)

ลักษณะ : หัวแม่เท้าเอียงเข้าหานิ้วข้างๆ ทำให้เกิดการเบี่ยงของข้อบริเวณโคนนิ้ว และอาจมีกระดูกปูดออกมา เด็กบางคนอาจรู้สึกเจ็บเวลาใส่รองเท้าแน่นๆ

สาเหตุ :

– พันธุกรรม

– ใส่รองเท้าคับ หน้าแคบ หรือบีบเท้า

– โครงสร้างกระดูกเท้าผิดปกติ

ผลกระทบ :

– เดินลำบาก ใส่รองเท้าแล้วเจ็บ

– ความมั่นใจลดลงเมื่อต้องเดินหรือเล่นกับเพื่อน

– เสี่ยงต่อการพัฒนาผิดรูปถาวรเมื่อโตขึ้น

วิธีสังเกต :

– ดูว่าแนวของนิ้วโป้งตรงหรือบิดเข้าด้านใน

– สังเกตว่ามีกระดูกปูดข้างเท้าหรือไม่

– ลูกบ่นเจ็บบริเวณข้างเท้าหรือไม่อยากใส่รองเท้า

แนวทางการดูแล :

– หลีกเลี่ยงรองเท้าปลายแหลมหรือคับเกินไป

– เลือกรองเท้าหน้ากว้าง ใส่สบาย

– หากเอียงมากหรือมีอาการเจ็บ ควรปรึกษาแพทย์

3. เท้าบิดออกด้านข้าง (Out-toeing)

ลักษณะ : เมื่อเดินหรือยืน ปลายเท้าของเด็กบิดออกด้านนอก (คล้ายเป็ดเดิน) เด็กบางคนอาจเดินได้ปกติ แต่บางรายอาจสะดุดล้มบ่อยหรือเดินผิดท่า

สาเหตุ:

– พฤติกรรมในครรภ์ (ท่าเด็กอยู่แบบขาแบะ)

– กระดูกสะโพกหรือหน้าแข้งบิด

– กล้ามเนื้อสะโพกหรือข้อเท้าหลวม

ผลกระทบ :

– เดินผิดท่าเรื้อรัง

– เสี่ยงต่อการหกล้มบ่อย

– กระดูกขาและสะโพกอาจเจริญผิดรูป

วิธีสังเกต :

– ดูท่าทางขณะเดินว่าเท้าหันออกข้างมากผิดปกติหรือไม่

– สังเกตว่ามีการล้มบ่อยกว่าปกติ

– ถ่ายวิดีโอการเดินของลูกไว้แล้วเปรียบเทียบดูแนวขา

แนวทางการดูแล :

– ส่วนใหญ่สามารถหายได้เองเมื่อเด็กโต

– ส่งเสริมให้เล่นกล้ามเนื้อสะโพก เช่น ปีนป่าย

– หากยังไม่ดีขึ้นในเด็กโต ควรพบแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติม

4. โรคเท้าโค้ง (Metatarsus Adductus)

ลักษณะ : ฝ่าเท้าของเด็กโค้งเข้าด้านในคล้ายรูปพระจันทร์เสี้ยว นิ้วเท้าชี้เข้าหากลางลำตัว อาจสังเกตได้ชัดเวลายืนหรือเดิน

สาเหตุ:

– ท่าทางในครรภ์ที่ถูกบีบในช่องท้องแม่

– กระดูกฝ่าเท้าโค้งผิดปกติตั้งแต่กำเนิด

ผลกระทบ :

– เดินลำบาก

– เสี่ยงต่อภาวะเท้าผิดรูปเรื้อรัง

– อาจมีปัญหาเรื่องการทรงตัว

วิธีสังเกต :

– ดูแนวฝ่าเท้าว่าโค้งผิดปกติหรือไม่

– เมื่อลูกยืนแล้วปลายเท้าชี้เข้าด้านในหรือไม่

– สังเกตว่าลูกเดินผิดท่าหรือสะดุดบ่อยหรือเปล่า

แนวทางการดูแล :

– ภาวะนี้บางรายสามารถหายได้เอง

– อาจทำกายภาพบำบัดเพื่อยืดกล้ามเนื้อและกระดูก

– หากอาการไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกเด็ก

ขอแนะนำเลือกรองเท้าให้เหมาะกับรูปเท้าเด็ก

รองเท้าที่ดีไม่ใช่แค่ใส่สบาย แต่ควรช่วยเสริมสร้างพัฒนาการเท้าเด็กอย่างถูกต้อง
 Besson Joujou Thailand ออกแบบรองเท้าผ้าใบสำหรับเด็กโดยคำนึงถึง:

– พื้นรองเท้ายืดหยุ่นและกันลื่น

– หน้าเท้ากว้าง ไม่บีบรูปเท้า

– น้ำหนักเบา ใส่ง่าย

– มีระบบรองรับอุ้งเท้าช่วยป้องกันภาวะเท้าแบน

เพราะเราเชื่อว่า “ รองเท้าที่ดี = ก้าวแรกที่มั่นคง ”